Natuurmonumenten beschermt onze natuurgebieden én zorgt voor nieuwe natuur in ons land. Fietsen is natuurlijk heel gezond, maar ook een goede manier om te genieten van al het moois dicht bij huis. Dit keer uitgelicht: de fietsroute over de vogelboulevard van Texel.
Met deze route fiets je langs de mooiste vogelgebieden van Texel. Vanaf de veerhaven tot de vuurtoren (of andersom) bewonder je van dichtbij de scharrelende scholeksters, kwetterende kolonies en lepelende lepelaars. Kom op de fiets of huur deze bij fietsverhuurtexel.nl. Zij hebben aan het begin en het eind van de route een vestiging. Onderweg krijg je tips van de boswachter over de leukste en mooiste plekjes.
Route: fietsroute over de vogelboulevard van Texel
Afstand: 32 km
Startpunt: Texel, Parkeerplaats Veerhaven
1. Veerhaven TESO
Vanaf de boot fiets je langs ‘t Horntje het eerste stuk langs de waddendijk tot je rechts schuin omhoog kunt om de dijk over te gaan. Je rijdt hier nu over de Prins Hendrik Zanddijk. Dit unieke duingebied is in 2019 nieuw aangelegd en dient als dijkverzwaring.
2. Molenkolk
Aan je linkerhand zie je de Molenkolk. Deze poel is een overblijfsel van een dijkdoorbraak. Door het sterk kolkende water is er lang geleden een groot gat in de dijk geslagen. Dit was onmogelijk om te dichten, dus heeft men de ‘nieuwe’ dijk eromheen gebouwd. Sindsdien is deze poel een echt vogelparadijs en worden er hele leuke waarnemingen gedaan. Neem dus even de tijd om over het water te speuren.
3. Vogelkijkpunt Prins Hendrik Zanddijk
Stap hier even van je fiets en loop een stukje naar het vogelkijkpunt. Dit uitzichtpunt is 22 meter breed en geeft zicht over het hele gebied. Loer door de telescoop en haal de natuur dichter naar je toe. De aanwezige vogelkaart van Staatsbosbeheer helpt je bij het benoemen van de vele soorten vogels die je daar kunt zien.
4. Ottersaat
Ottersaat is een van de minst bekende vogelplasjes, maar juist hier kun je je verbazen over de hoeveelheid verschillende vogels, zoals de visdief, kluut en de kokmeeuw. Ieder jaar worden er ook de zeldzame dwergsterns gezien. Aan de houten palen kan je nog zien waar de oude waddendijk lag. De vogels poseren nu prachtig op deze paaltjes om ze op de foto te zetten.
Achter Ottersaat zie je natuurgebied Dijkmanshuizen. De rietvelden worden door Natuurmonumenten flink natgehouden met Zaanse molentjes. Een deel van het riet wordt in de winter geoogst en gebruikt voor daken van boerderijen. In het riet vinden baardmannetjes en rietgors een ideale schuilplaats. Fiets na 400 meter links en loop na 450 meter het weiland in richting de vogelkijkhut. Speur met je verrekijker het riet af. Welke vogels zie jij allemaal?
5. Sluiproute Dijkmanshuizen
Hier heeft Natuurmonumenten binnendijkse wadplaten nagebootst om voor een veilig broedgebied te zorgen voor wadvogels. Utopia, waar je straks langs gaat fietsen, is jaren geleden op dezelfde manier ingericht en met groot succes. Al duizenden jonge wadvogeltjes zijn hier uit het ei gekropen of hebben gebruik gemaakt van de rust.
Stap van je fiets en sluip achter de dijk langs naar het kijkscherm en de vogelkijkhut en bespiedt jaarrond de vogels van dichtbij. Spot in het voorjaar de pluizige kuikens van kluten, scholeksters, bontbekplevieren en visdiefjes.
6. Zandkes
Tip! Op zaterdagen van april t/m september is tussen 12.30 en 16.30 uur de eendenkooi Spang open. Kijk voor actuele openingstijden op nm.nl/eendenkooispang. Benieuwd naar het mysterieuze verhaal van de kooiker en zijn eenden? De boswachters vertellen je graag hoe de kooi vroeger werd gebruikt.
Vervolg de tocht rechts omhoog de dijk over. Je wordt hier verrast door het weidse zicht over dit verstopte poldertje en de Waddenzee. Deze kleine brakke polder ligt tussen de oude en de nieuwe waddendijk. De ondiepe waterplassen maken het gebied geliefd bij grutto’s, ganzen en bergeenden. Neem hier ook een kijkje over de dijk, een mooie plek voor een lekkere boterham.
7. Minkewaal
Bij dit binnendijks gelegen plasje zie je een betonnen wand met gaten. Kijk of je bewoners ziet van deze oeverzwaluwflat. Zij maken nesten in deze gaten.
8. Wagejot
Van april t/m juni is het Wagejot een perfecte plaats voor duizenden grote sterns. Deze kwetterende kolonie is een van de grootste in zijn soort. Ouders vliegen af en aan met kleine visjes die glinsteren in de zon om de kleintjes groot en sterk te laten worden.
Buiten het broedseizoen wemelt het van de steltlopers. Bij hoogwater op de Waddenzee rusten de wadvogels in dit soort binnendijkse plassen. Of ze zoeken hier nog verder, want in het ondiepe, brakke water leven volop visjes en kreeftjes.
Na het kabaal van de kolonie is het tijd voor wat rust. Maak een uitstapje naar de achterkant van Drijversvogelweid De Bol, een bloemrijk gebied vol weidevogels. Fiets linksaf de Loswal op, je fietst nu door het schattige buurtschap Oost. Volg de weg en houd rechts aan. Op de Zwinweg zie je aan je rechterhand een landweg naar het uitzichtpunt in Drijversvogelweid De Bol.
9. Uitkijkpunt De Bol
Vanaf het uitkijkpunt zie je het hele jaar door vogels. In het voorjaar springen de scheldende scholeksters uit het bloemrijke landschap op om de kiekendief (kuikendief) weg te jagen. Meestal een handje geholpen door gillende grutto’s en kamikaze kieviten. In de winter hoor je het fluiten van smienten en zie je duizenden ganzen.
Fiets dezelfde weg terug en vervolg de route langs de waddendijk. Ga bij de molen links de trap af, het smalle paadje op naar Poldermolen het Noorden. In mei staan hier volop zeldzame knalpaarse harlekijnorchideëen.
10. Molen het Noorden
Iedereen die op Texel is geweest heeft een foto van de molen in zijn collectie. Samen met de adembenemende Texelse luchten lukt het bijna niet om hier een slechte foto van te maken. Je staat nu aan de andere kant van Drijvers Vogelweid De Bol.
Toe aan koffie met gebak? Fiets verder over de Stuifweg en loop binnen bij Prins Hendrik en geniet hier van heerlijke huisgemaakte cheesecake. Zonder twijfel de beste van het eiland. Deze mag u niet missen!
11. Utopia en De Schorren
Hier sta je tussen de twee bekendste gebieden van Natuurmonumenten op Texel. Binnendijks liggen de nagebootste wadplaten van Utopia. Hier broeden Tureluurs, visdieven en kluten. Deze schelpenstrandjes zijn speciaal aangelegd als broed- en rustplaats voor vogels. Vogels kunnen hier rustig wachten tot de kwelders en wadplaten weer droog liggen, zodat ze voedsel kunnen zoeken.
Buitendijks zie je De Schorren, dit is het hoger gelegen begroeide deel aan de voet van de waddendijk. Alleen bij springtij of stormvloed staan deze kwelders onder water. In dit ruige getijdengebied broeden lepelaars en eidereenden. Als je goed oplet zie je ook hazenoren boven de beplanting uit steken.
Als het goed is zie je de vuurtoren al! Spring weer op de fiets en fiets die kant op.
12. De Cocksdorp
Helemaal besmet met het vogelvirus? Sla dan linksaf en loop binnen bij Vogelinformatiecentrum Texel. Hier kun je terecht voor alles wat te maken heeft met natuur en vogels kijken.
13. De Volharding
Een van de ruigste gebiedjes aan de oostkant van Texel. Overgeleverd aan de zee is het landschap elke keer anders.
14. De Vuurtoren
De knalrode 47 meter hoge vuurtoren die al eeuwen een punt van herkenning is voor ruwe zeebonken. Ruik de frisse zeewind en kijk uit over strand, duinen, Noord- en Waddenzee. Kijk voor openingstijden op vuurtorentexel.nl.
Breng je fiets terug in de Cocksdorp en pak de bus, pak de boot naar Vlieland of maak het rondje eiland af aan de westkant van Texel.
Dit artikel verscheen eerder in Gezonder Leven Kan!, editie november 2022.