Meer dan één op de vijf jongeren krijgt te maken met angst of depressie. Hiervan krijgen ongeveer drie op de vijf herstelde jongeren opnieuw angst of depressieve klachten. Een nieuwe app, StayFine, wil jongeren helpen een terugval te voorkomen door middel van monitoring en modules. Actrice en geneeskundestudent Claire Veldkamp zet zich in als ambassadeur van de app. ‘Hiermee kan ik fans met problemen een helpende hand bieden.’
Door Antal Giesbers
Veldkamp weet het eigenlijk nog steeds niet: wil ik nou actrice zijn, of arts worden? De actrice, die onder meer op tv te zien is in de series Brugklas en Flikken Maastricht, begon drie jaar geleden aan een Geneeskundestudie. ‘Ik heb lang gezegd: ik word actrice. Ik stond op de kleuterschool al op tafel, en kreeg mijn eerste toneelles op mijn vierde. Ik schijn op de middelbare school wel een keer geroepen te hebben: “Ik word hersenchirurg.” Toen ik later iets met een meer maatschappelijk belang wilde doen, kwam daar de studie geneeskunde uit. Ik vond het eerste jaar niet écht moeilijk, het ging me goed af. Maar ik zag ook de mensen die er echt een passie voor hadden en voelde me schuldig: nam ik nou een plekje van zo iemand in? Hetzelfde geldt eigenlijk voor acteren: ik vind dat erg leuk, maar er zijn mensen die bereid zijn er alles voor op te geven.
‘Omdat ik acteren echt leuk bleef vinden en daar ook wel in verder wil, besloot ik na twee jaar studie om een tussenjaar in te lassen. Ik dacht: als ik dat nu niet doe, dan krijg ik daar spijt van. Met Brugklas De Musical, een afgeleide van de tv-serie waarin ik speel, gingen we toeren. We konden in totaal 75 van de 83 voorstellingen doen voordat corona roet in het eten gooide.’
Het tussenjaar leidde eigenlijk tot nog meer onzekerheid, zegt de actrice: ‘Ik vond het heerlijk om te acteren, maar ik miste mijn studie. Ik vind het nog steeds heel confronterend, de keus die ik moet maken. Want allebei, dat gaat niet lukken: daarvoor is het leven van een actrice te onvoorspelbaar en onregelmatig. En ook best ongezond, trouwens, want je kunt je niet ziekmelden. Ik heb weleens halfdood en onder de paracetamol in de coulissen gestaan, omdat we geen understudies hadden.’
De terugkeer naar de studie was voor Velkamp geen onverdeeld genoegen. ‘Want mijn studievrienden waren gewoon verdergegaan, zagen elkaar doordeweeks, terwijl ik er een jaar tussenuit was geweest. Ik kwam nu in een groep studenten terecht die ik niet kende. En dankzij corona kon ik geen nieuwe vriendschappen opbouwen, want we kregen allemaal les vanachter de laptop.’
‘Stel ik me aan?’
Wel wist ze welke richting ze op wilde met met haar geneeskundestudie. ‘Kinder- en jeugdpsychiatrie, daar wil ik mijn bachelor in doen. In psychiatrie staat de hele mens centraal en kijk je verder dan de klachten. Ik heb wel gemerkt dat daar in de geneeskunde maar weinig aandacht voor is. Vandaar dat ik me heb aangesloten bij het bestuur van Kleine Hans, een stichting die zich bezighoudt met kinderen en jeugdpsychiatrie. Daar deed ik de pr, en organiseerde ik lezingen. Zo raakte ik betrokken bij StayFine, een app voor jongeren die zich zorgen maken over hun mentale gezondheid. Ik kreeg via social media namelijk best wat berichtjes van fans die zich herkenden in de problematiek die in afleveringen van Brugklas aan bod kwam, zoals pesten. Je merkt dat zij aansluiting zoeken bij jouw beleving als actrice én als geneeskundestudent. Ze voelen zich naar, zitten niet lekker in hun vel en vragen zich af: is dit ernstig of stel ik me aan? Maar het is natuurlijk heel gevaarlijk om raad te geven. Ik ben medisch student, geen medicus! De app StayFine biedt mij de mogelijkheid om jongeren met mentale problemen door te verwijzen, op een manier die hen aanspreekt.’
Nog steeds een taboe
Inmiddels hebben al meer dan duizend jongeren met mentale gezondheidsproblemen zich voor de app aangemeld. Corona heeft de app wel heel actueel gemaakt: ‘Jongeren zitten in een periode van hun leven waarin ze nieuwe relaties aangaan en hun leven vormgeven. Dat is op zichzelf al stressvol genoeg. Nu zie je dat middelbare scholieren en studenten anderhalf jaar achter hun laptop hebben doorgebracht, weinig kans kregen om vriendschappen op te bouwen of te onderhouden. Ik hoor vaak: “Ik zie niemand meer”, ze hebben het gevoel hun leven weg te gooien. En dat herken ik zelf natuurlijk ook, uit mijn eigen leven. Na het coronajaar 2020 heeft maar liefst 9 procent van de jongvolwassenen tussen de 18 tot 35 jaar een hoog risico op een angststoornis of depressie. StayFine maakt het bespreekbaar, en biedt tools om ermee om te gaan.’
En dat is wel nodig, zegt ze: ‘Ik merk dat mentale gezondheid nog steeds een taboe is. Terwijl ik juist in mijn studie merk dat het allemaal met elkaar verbonden is, en dat mentale gezondheid minstens zo belangrijk is als fysieke gezondheid. En dat mentale problemen vaak leiden tot fysieke, somatische problemen. Ook de medische wereld moet hier beter naar kijken, en daar wil ik me hard voor maken.’
StayFine Jongeren (13-21 jaar) gebruiken de StayFine app om aandacht te hebben voor positieve gedachten, gevoelens en gedrag. In de app checken ze regelmatig hoe het gaat en werken ze aan zichzelf versterken tegen terugkeer van angst en depressie. Dit doen ze door aandacht te hebben voor positieve momenten, te doen waar ze soms bang voor zijn, lief te zijn voor zichzelf en een plan te maken voor de toekomst. Met het onderzoek komen we erachter of de app werkt. We zoeken daarom deelnemers. Wil je meer weten, of graag zelf jouw mentale gezondheidsproblemen bespreken, kan terecht op www.stayfine.nl
Dit artikel verscheen eerder in GLK!, editie oktober 2021.