Ze kan zich er boos om maken – furieus zelfs. Auteur en gezondheidsexpert Marjolein Dubbers (62) vindt dat we te weinig voor ons immuunsysteem zorgen. Daarom nam ze het heft in eigen handen en schreef ze, na haar beststellers Het Voedingskompas, en Voeding en hormonen, het boek Voeding en immuunsysteem. ‘Toen ik gezonder ging eten, kwam ik erachter dat ik jarenlang met watten in mijn hoofd had rondgelopen.’
Wat was het moment dat je besloot: ik ga over gezondheid schrijven?
‘Tot negen jaar geleden werkte ik fulltime in loondienst bij een grote organisatie. Op een zeker moment was ik moe. Op. Kon mijn bed amper uitkomen, had geen zin meer in de dag. Ik kon me nergens op focussen, één alinea lezen en ik lag er vanaf. Een burn-out, zei de dokter. Ik kwam thuis te zitten en het enige wat ik toen kon bedenken was: ik moet iets doen om meer energie te krijgen. Ik ben een nieuwsgierig mens, dus ging lezen – vooral over hormonen en voeding, want ik zat toen ook net in de overgang. Toen besefte ik: volgens mij ben ik ondervoed. Ik at wel genoeg, maar niet góéd. Ik kocht een blender – nu kent iedereen dat apparaat, toen nog niet – ik ging superfoods eten, kokosolie, chiazaad, gojibessen. Ik kocht een sapcentrifuge voor groenteshakes, verdiepte me in gezonde vetten. Die helderheid die ik toen ervoer… Wauw. En toen ik na enkele maanden weer vól energie zat, dacht ik: ik ga hierover schrijven.’
En nu is boek nummer vier er. Je eerste hoofdstuk van Voeding en immuunsysteem gaat over de vraag of je je immuunsysteem aan kunt wijzen. Kun jij het?
‘Het immuunsysteem heeft iets ongrijpbaars. Er is niemand die naar de dokter gaat met de klacht: “Ik heb zoveel last van mijn immuunsysteem.” Daarom wilde ik dit boek schrijven. Er is weinig over bekend en ik houd er wel van om voor de troepen uit te lopen. Ons immuunsysteem heeft een van de belangrijkste functies van ons lichaam: het beschermt ons tegen virussen, bacteriën en toxische stoffen die ons lichaam continu, 24/7, omringen.’
Maar wat ís ons immuunsysteem? Is het een orgaan, is het een organisme?
‘De eerste laag die ons beschermt is de huid: die houdt al een boel tegen. Maar die heeft een oppervlakte van slechts twee vierkante meter, en zodra die huid kapot is, kan er van alles naar binnen sluipen. Ongemerkt. Het volgende onderdeel dat ons lichaam moet beschermen, zijn de longen: die zijn honderd vierkante meter groot en houden ook lichaamsvreemde stoffen tegen. Maar wat veel mensen niet weten, is dat ons immuunsysteem direct achter de darmwand zit – die maar liefst tweehonderd vierkante meter groot is. Daar zit een heel leger aan imuuncellen met allerlei moeilijke namen. Lymfocyten, leukocyten. Die termen mag je vergeten, maar wat je moet onthouden: die cellen vallen lichaamsvreemde stoffen aan.’
‘Ik had nooit verwacht dat mijn hoofd en lijf hiertoe in staat waren’
Dus… onze darmen houden ons gezond?
‘Inderdaad. En daarom is het aan ons om onze darmen gezond te houden. Alles wat we binnenkrijgen qua eten en drinken, komt erlangs. Hoe gezonder je eet, hoe beter dat is voor je darmflora – en dus voor je immuunsysteem. Want je darmen trainen die immuuncellen. Ze houden ze alert.’
Wat moeten we doen om onze darmen gezond te houden?
‘Kijk naar wat er in je keukenkastjes staat. Eet onbewerkte voeding, zoals de natuur die ons geeft. Schrap suikers, zuivel en gluten, die irriteren je darmwand. Eet zoveel mogelijk plantaardig. In mijn boek heb ik een aantal voedingsmiddelen uitgelicht: shiitake kan er onder andere voor zorgen dat een virus een cel niet kan binnendringen. En dames, wees niet bang voor die gezonde vetten, die hebben we keihard nodig. Eet ongebrande noten, eet avocado’s, kokosolie, roomboter – ik ben er dol op. En nee: daar kom je niet van aan. We worden dik van suikers, niet van gezonde vetten.’
Als ons immuunsysteem optimaal is, krijgen we dan nooit meer griep?
‘Een of twee keer per jaar een griepje krijgen is niet ongezond. Zie het als een training voor het immuunsysteem.’
Hoe is het met jouw immuunsysteem?
‘Wie een verzwakt immuunsysteem heeft, kampt met chronische ontstekingen: je lijf is dan uit balans. Ik zeg altijd: kijk naar je energieniveau. Sta je op met zin in de dag? Heb je energie om te sporten? Heb je – over het algemeen – een goed humeur? Ik kan op al die drie vragen momenteel “ja” antwoorden. Ik ga twee keer per week naar de sportschool, wandel elke dag, behalve bij rotweer. Hardlopen doe ik ook veel. Mijn bedrijf loopt goed, mijn eerste boek is een bestseller, vertaald in vijf talen. Toen ik in die burn-out zat, had ik nooit kunnen bedenken dat mijn lijf en mijn hoofd hiertoe in staat waren. Ik ben de afgelopent ien jaar zo veel vitaler geworden.’
Gaat dit boek net zo’n groot succes worden?
‘Mag ik eerlijk zijn? Soms voelt het als vechten tegen de bierkaai. We leven nog steeds in een samenleving waarin drie appels duurder zijn dan een zak friet. Daar kan ik met mijn hoofd niet bij. Waar zijn de maatregelen van de overheid die ons preventief gezond houden? Vooral nú, tijdens deze coronacrisis. Corona is een virus, hè. De mensen in risicogroepen lopen niet voor niets meer risico: ze hebben allemaal een verminderd immuunsysteem. Ik pretendeer niet dat ik de wereld ga veranderen – leg dat alsjeblieft niet op mijn schouders. Maar ik doe wat ik kan.’
Marjolein Dubbers, Voeding en immuunsysteem, Kosmos Uitgevers, 160 pagina’s (€ 15,99)
Dit bericht verscheen eerder in de GLK!, editie februari 2021